Σάββατο 30 Νοεμβρίου 2019

Κυριακή 8 Σεπτεμβρίου 2019

IT, το Αυτό - μια κριτική


IT
(το Αυτό-ποιο σωστά Αυτό)
*spoiler alert!

Αν και σπάνια γράφω κριτικές  (ερασιτεχνικές πάντα), μου άρεσε ιδιαίτερα το βιβλίο για να αγνοήσω την ταινία. Είχα βέβαια και συγκρουόμενες απόψεις, οπότε αυτό με ιντρίγκαρε περισσότερο να πάω να το δω.

Να ξεκαθαρίσω βέβαια ότι θα κρίνω την ταινία με το πόσο πιστή ήταν στο πνεύμα του βιβλίου και όχι ως αυτόνομη τέχνη, αν και νομίζω ότι αυτό είναι και το κριτήριο επιτυχίας της ή αποτυχίας της.
Ξαναείδα λοιπόν το πρώτο κεφάλαιο πριν πάω και – ορθώς – επέλεξα την παράσταση λίγο πριν της δώδεκα που τελειώνει στις τρεις. Ταίριαζε το κλίμα και δημιουργεί και ατμόσφαιρα.

Θα ξεκινήσω αιρετικά και θα πω ότι το πρώτο μέρος δεν μου άρεσε. Πολύ καλή ταινία αλλά φαινόταν έξω από το κλίμα του βιβλίου. Στο βιβλίο έχουμε συνεχώς flash back, και εξιστορήσεις,  που συνδέει τους χρόνους από πολύ πολύ παλιά έως τους ενήλικους ήρωες.  Αυτά τα flash back στην παιδική ηλικία –που εδώ είναι το πρώτο μέρος – εξυπηρετούν δύο πράγματα.
Ένα, τις πληγές που κουβαλά ο κάθε ήρωας  και τον στιγματίζει στην ενηλικίωσή του, που προσπαθεί να τις ξεπεράσει, και πρέπει να τις ξεπεράσει για να επιβιώσει του Pennywise αλλά και της ίδιας της πραγματικότητας.
Δύο, καταδεικνύει όλο το κακό που μπορεί να κρύβει – και συνήθως το κάνει – μια κοινωνία δημιουργώντας φόβους και τρέφοντας τον Pennywise, και αμφίδρομα τις τρέφει και ο ίδιος μεγεθύνοντας κάθε συμπεριφορά.
Στην ταινία εξυπηρετεί και την τεχνική του εσωτερικού ταξιδιού των πρωταγωνιστών, αλλά στο βιβλίο είναι ευκρινέστερο αυτό.
Όπως είπε, αιρετικά, το πρώτο κεφάλαιο δεν μου άρεσε διότι έδειχνε λειψό ως προς τα προαναφερόμενα, αλλά έχτιζε την προσδοκία για το δεύτερο, που και πάλι αιρετικά, το ευχαριστήθηκα τα μάλα.

Κατ’ αρχάς ήταν εξαιρετική η επιλογή των πρωταγωνιστών, ειδικά McAvoy-Chastein, αλλά και οι υπόλοιποι ήταν πολύ καλοί. Ειδικά ο - blip blip Ritchie Billy Hader.
Η ταινία, πιστή στη δομή του βιβλίου πια, έδινε με τα flash back μια καθαρή σύνδεση του παρελθόντος των πρωταγωνιστών με τον ενήλικο – αλλά όχι ώριμο –χαρακτήρα τους. Επίσης είχε κάποιες σκηνές που οπτικά εξυπηρέτησε καλλίτερα και από το βιβλίο, όπου πια ένας παιδικός χαρακτήρας αντίκριζε την ενήλικη πραγματικότητα, με τους φόβους, τους παραλογισμούς, την αφέλεια και την αναποφασιστικότητα που χαρακτηρίζει ένα παιδί. Μπερδεύονται έτσι οι χαρακτήρες (μεγάλος/μικρός) και οι χρόνοι (παρελθόν/παρόν) με μια ψυχολογική/συναισθηματική αληθοφάνεια.
Τα οπτικά εφέ ήταν – προφανώς – αντάξια της παραγωγής και τέλια ως προς την τεχνική τους, όχι όμως προς την παρουσίασή τους. Θύμιζαν αισθητική μάλλον του ’80 – κάτι που και εδώ νομίζω εξυπηρετεί δύο σκοπούς. Αναφορά στην δεκαετία που άνδρωσε το είδος και βγήκε και το βιβλίο. Είναι και της μόδας άλλωστε με το stranger things που έχει και πρωταγωνιστή στην ταινία – Jaeden Martell. Επίσης, οι εφιάλτες έπρεπε να δείχνουν «παιδικοί» για να μείνουν πιστοί σε αυτό που τελικά νοηματοδοτεί το βιβλίο και που αποθεώνει η ταινία με την συνειδητοποίηση των ηρών πως πρέπει να αντιμετωπίσουν τον υπερφυσικό τρόμο και το θάνατο του Pennywise  και τα τελευταία λόγια του.
Το νόημα του βιβλίου – εν κατακλείδι, είναι πως πρέπει να σκοτώσεις όλους τους παιδικούς σου τρόμους – που κατά προέκταση δημιουργούνται από τραυματικές εμπειρίες που πρέπει να επουλώσεις- και να περάσεις σε μια υγιή ενηλικίωση. Αυτό συμβολίζει και η μορφή του κλόουν που επέλεξε ο Stephen King ως το απόλυτο και αρχέγονο κακό και το κάνει εμφατικά.

Οι πρωταγωνιστές το συνειδητοποιούν στην κορύφωση του ανελέητου κυνηγητού από τον Pennywise, όταν όλα μοιάζουν χαμένα και ακολουθούν τον μόνο δρόμο που έχουν. Γυρίζουν και αντιμετωπίζουν το φόβο τους με μια δράση βγαλμένη από τα εγχειρίδια ψυχολογίας και ψυχανάλυσης. Έρχονται πρόσωπο με πρόσωπο με το φόβο τους – που έχει μεγεθυνθεί στην ενήλικη ζωή τους και τον ονοματίζουν στις μορφές που είχε στην παιδική τους ηλικία. Τον μικραίνουν, τον χλευάζουν, τον υποτάσσουν και τέλος τον σκοτώνουν ξεριζώνοντας την καρδιά του κακού αναγκάζοντας και τον ίδιο τον Pennywise να παραδεχτεί: «Πως μεγαλώσατε έτσι».
Από τις πληγές των παιδικών τραυμάτων και τις φοβίες που φτιάχνουν ιστούς μέσα στα μυαλά των ανθρώπων κάποιοι κατατρύχονται για πάντα και κάποιοι μπορεί και να μην επιβιώσουν από αυτές. Άλλοι πάλι καταφέρνουν να συνειδητοποιήσουν τους φόβους τους, την πηγή τους, και τελικά να ορθωθούν και να τους αντιμετωπίσουν, αντιμετωπίζοντας και τον εαυτό τους και από κει να περάσουν στην ενηλικίωση.

Κάτω από αυτό το πρίσμα – που το έχει υπογραμμίσει και ο συγγραφέας, το δεύτερο μέρος ήταν καταπληκτικό και το πρώτο συνδέεται μαζί του σε ένα ενιαίο έργο. Ένα έργο που και τεχνικά ήταν άρτιο και σεναριακά/σκηνοθετικά δεν σε άφηνε να βαρεθείς καθόλου, καθώς όλες οι σκηνές είχαν ένταση, ένα ρολόι να μετρά αντίστροφα στην πλοκή και κλιμακώσεις μέχρι την κάθαρση.

Υ.Γ Απόλαυσα τον μικρό ρόλο του STEPHEN KING με τα υπονοούμενα για τον τρόπο που τελειώνει τα βιβλία του, όταν συναντά την αντανάκλαση του εαυτού του στον χαρακτήρα του Bill.


Σάββατο 3 Αυγούστου 2019

Δεσμά αίματος - Bonds of blood

In the land of the lost horizon
Where the Queen lies dark and cold
And when the stars won’t shine
Then the story told…
(Στην γη του χαμένου ορίζοντα,
Όπου η βασίλισσα κείται στο σκοτάδι παγωμένη,
Και όταν τα άστρα έπαψαν να λάμπουν,
Τότε ειπώθηκε η ιστορία αυτή…)
Egypt, Ronnie James Dio



Δεσμά αίματος, 

Εισαγωγή

Ο Ήλιος είχε αρχίσει να βυθίζεται στον χρυσό ορίζοντα της ερήμου χρωματίζοντάς τον πορφυρό. Από τα βάθη της η άμμος έπαιρνε μια ανάσα για να δροσίσει την θέρμη της καυτής μέρας. Στην ψευδαίσθηση μιας χρυσοκόκκινης λίμνης εκεί που η Γη συγχέεται με τον ουρανό και κοχλάζει, βούταγε ο βαθυκόκκινος δίσκος του Ήλιου.
Η νύχτα της ερήμου πέφτει πάνω στη γη όπως πουθενά αλλού στον κόσμο. Αφού κυνηγά και εξαλείφει το τελευταίο ίχνος φωτός και ζεστασιάς, μετά σβήνει τους ήχους. Αυτό που απομένει είναι μόνο το ελαφρύ σούρσιμο των κόκκων της άμμου που τρίζουν ανήσυχα για να κατακάτσουν στην ηρεμία. Τόσο ανεπαίσθητος, τόσο διακριτικός όσο μια ανάσα αύρας πάνω σε απαλό γυναικείο δέρμα που ανατριχιάζει στενάζοντας από κάθε πόρο.
Περίληψη
Το 465 πχ οι Αθηναίοι με προτροπή του νεαρού τότε πολιτικού Περικλή αναλαμβάνουν με μεγάλες ναυτικές και χερσαίες οπλιτικές δυνάμεις να βοηθήσουν στην απελευθέρωση της Αιγύπτου από τον Περσικό ζυγό και στην στέψη του Ίναρου σε νέο Φαραώ. Ο λαός που πρώτος ξεκίνησε να στηρίζεται στην λογική και θεμελίωνε την επιστημονική μέθοδο λίγο πριν τον χρυσό αιώνα θα ανακάλυπτε σύντομα ότι η έρημος κρύβει πολλά μυστικά και έναν τρόμο που απειλεί να καταπιεί κάθε φως.

Bonds of blood 

The story takes place just after the events of the Odyssey, when Odysseus is on quest so that he can pay his final debt to Poseidon. On consulting the Oracle, he discovers that the communication between the world of the mortals and the world of the Gods has broken down.
Meanwhile, several kings/heroes of Greek cities are attacked by a supernatural creature that tries to kill them. In an attempt to find a way to defend themselves and neutralise the mysterious menace, the heroes embark on a journey to the most sacred sites of Greece only to find out that a much bigger threat lurks in the shadows. A threat that puts the world as they know it in jeopardy so much so that they are forced to journey to the gates of Hades. Love, hate, vengeance, and a mystery that even the cunning mind of Odysseus finds it difficult to solve.

Παρασκευή 15 Φεβρουαρίου 2019

Η ΕΥΝΟΟΥΜΕΝΗ


Η ΕΥΝΟΟΥΜΕΝΗ
*(Προσοχή περιέχει spoiler)

Ταινιάρα.
Δεν το λέω γιατί είναι Έλληνας ο σκηνοθέτης, αν και έπαιξε το ρόλο του για να τη δω.
Είναι ταινιάρα γιατί σε κρατάει on your toes μέχρι το τέλος χωρίς ούτε μια έκρηξη ή ένα κυνηγητό.
Είναι ταινιάρα γιατί υπάρχουν τρεις κεντρικοί γυναικείοι χαρακτήρες που τα βλέμματά τους και μόνο, οι εκφράσεις του προσώπου τους, η ένταση που αποπνέουν δεν σε αφήνει να χαλαρώσεις.
Είναι ταινιάρα γιατί είναι αληθινή και οι άνθρωποι ανθρώπινοι μέχρι το κόκκαλο.
Με κέντρο την αδύναμη μορφή της βασίλισσας Άννας αλλά με τη βαρύτητα της βασιλικής εξουσίας να τραβά πάνω της τους πάντες η Κόλμαν δίνει μια εξαιρετική ερμηνεία με το βλέμμα της να είναι όσο χίλιες λέξεις, αν και δεν νομίζω ότι θα ήταν εύκολο να βρεθούν λέξεις που να περιγράφουν τη σκηνή στο χορό. Μακιγιαρισμένη η ίδια να δείχνει γελοία, μια καρικατούρα ηγεμόνα πάνω σε αναπηρικό καροτσάκι, σε μια γκροτέσκο μάζωξη τρυφηλών και ξιπασμένων αριστοκρατών. Μια στιγμή πριν ζητήσει να αποχωρήσει και ενώ το πρόσωπο έχει μια παγωμένη έκφραση, μέσα από τα μάτια αναδύεται με την ισχύ που δεν έχει καμιά σκηνή έκρηξης μια απόγνωση τόσο αληθινή που σε χτυπά κατάστηθα. Δεν έχει καταρρεύσει μόνο η εικόνα που πρέπει να αποπνέει η θέση του μονάρχη, έχει συνθλιβεί ο άνθρωπος, κάτω από το βάρος της ανούσιας ύπαρξης στο παλάτι και στις σχέσεις εκμετάλλευσης που επιδιώκουν όλοι.
Μόνο στήριγμα η υπέροχη Βάις που ντυμένη αντρικά έχει πάρει το ρόλο του αρσενικού απέναντι στους άντρες αλλά και στη βασίλισσα. Με ερμηνεία που όχι απλώς πείθει αλλά είναι ο χαρακτήρας της. Χειραγωγός, σκληρή ελέγχει τα πράγματα μέσω της εξουσίας που έχει κρατώντας τη βασίλισσα στο λουρί της, ένα λουρί που έχει σφυρηλατήσει με την ερωτική επιθυμία και ανάγκη, με την συνεχή υποτίμηση της βασίλισσας – που όταν μπορεί ξεσπά σε μικρούς λακέδες μόνο και μόνο για να νιώσει ότι κάπου της έχει μείνει λίγη εξουσία. Η μονάρχης έχει πειστεί ότι δεν μπορεί και δεν ξέρει να κυβερνήσει και αυτό φαίνεται να το κάνει με επιτυχία φορώντας τα παντελόνια η Βάις που δείχνει να είναι η ευνοούμενη της βασίλισσας ενώ την έχει πείσει ότι εκείνη την ευνοεί (η Βάις) με την παρουσία της κοντά της(την Κόλμαν).
Αυτά μέχρι να εμφανιστεί κυριολεκτικά μέσα από τα σκατά η Στόουν. Ακόμη μια μεγάλη ερμηνεία. Από τη βάση της πυραμίδας του παλατιού – που κατάφερε να ‘τρουπώσει’ – την λάντζα αρχίζει να αναρριχάται με όπλο την μπρουτάλ ειλικρίνειά της και μια αθοώτητα που φαίνεται να φτάνει στα όρια της αφέλειας. Όμως είναι έτοιμη να κάνει περισσότερα από ότι φαίνεται να είναι ικανή, περισσότερα από ότι καυχιέται η Βάις ότι μπορεί και έχει την ισχύ να πράξει σε κάθε αναμέτρησή του στο αντρικό σπορ της σκοποβολής και μάλιστα με αληθινά περιστέρια ώστε να είναι και αρκετά αιματοβαμμένο και σκληρό. Η έκφρασή της όταν καίει προς το τέλος το γράμμα της Βάις προς την βασίλισσα(Κόλμαν), η φωτιά που καίει μέσα της, κάνει την φωτιά στο τζάκι μια ωχρή σκιά.

Είναι βέβαιο ότι ο Γιώργος Λάνθιμος είναι υπεύθυνος για ότι έχει καταφέρει να βγάλει από τους ηθοποιούς του σε υπέρτατο βαθμό και αυτό είναι κάτι που αφορά το σκηνοθέτη σίγουρα, αλλά δεν σταμάτησε εκεί.
Έμεινα έκθαμβος από τις μαγευτικές λήψεις που πολλές φορές προσομοίαζαν σε πειραματικό κινηματογράφο τουλάχιστον και σίγουρα δεν απαντώνται εύκολα σε main stream ταινίες. Ο ευρυγώνιος φακός παραμορφώνει τις λήψεις και τις σκηνές σε μια παραμορφωμένη πραγματικότητα. Μια πραγματικότητα της ελίτ που ζει σε ένα κόσμο δικό της, ξεχωριστό που το μόνο που έχει σημασία είναι η πρόσβαση στην απόλυτη εξουσία του θρόνου ώστε να μπορείς να πάρεις δύναμη, πλούτη και να πετύχεις κάθε στόχο και μέσα στη διαδικασία και στο περιβάλλον τα πρόσωπα και οι ψυχές γίνονται από τρομακτικές μέχρι τρομακτικά γελοίες.
Όμως η λήψεις αυτές δεν παραμορφώνουν χώρο και χαρακτήρες. Δημιουργούν μια δυναμική αίσθηση παράταιρης κίνησης του χώρου που ζαλίζει και την ψευδαίσθηση ότι ο χαρακτήρας ή οι χαρακτήρες που ακολουθεί γυρίζοντας σε άξονα η κάμερα είναι το κέντρο της λήψεις/κόσμου και γυρίζει γύρω από κείνον(τον χαρακτήρα)  ή τους χαρακτήρες.
Ο Λάνθιμος με πραγματική μαεστρία χειρίζεται την κάμερα και τους χαρακτήρες με φαινομενικά λείες – εκλεπτυσμένες μορφές. Αναδεικνύει το στριγκό τρίξιμο που κάνουν οι τραχιές ψυχές τους όπως τρίβεται η μία πάνω στην άλλη γυρίζοντας γύρω από το κέντρο εξουσίας και διεκδικώντας το χωρίς να συγκρούονται ανοιχτά.
Η ταινία τελειώνει έχοντας αφήσει τον θεατή ικανοποιημένο με ότι έχει δει γιατί είναι αληθινό από όλες τις απόψεις, ερμηνείες, σκηνοθεσία, σενάριο και χαρακτήρες ανθρώπινους.


Πέμπτη 14 Φεβρουαρίου 2019

Ο χορός των πλανητών

Από μικρός είχα την τύχη να παρακολουθήσω την σειρά εκλαϊκευμένης επιστήμης COSMOS με τον Carl Sagan. Από τότε με κέρδισε η μαγεία της αστρονομίας και η ερασιτεχνική ενασχόληση με αυτή. 
Μέσα από την κατανόηση των μεγεθών και της αρμονίας ο άνθρωπος μπορεί να διδαχθεί την θέση του στον κόσμο, δίνοντας νόημα στη ζωή του  και προσπαθώντας να ενηλικιωθεί ως είδος ώστε να αποφύγει την αυτοκαταστροφή.

Η δημιουργία του συγκεκριμένου διηγήματος ξεκινά από αρκετά παλιά και από την ταινία μικρού μήκους που συνοδεύει το βιβλίο. Ήταν το 2006 στο 4ο πανελλήνιο συνέδριο αστρονομίας που έγινε στο Ευγενίδιο Πλανητάριο και ξεκίνησε από το υλικό που είχα μαζέψει για την ομιλία μου "Ερασιτεχνική αστρονομία και πολυμέσα".
Έτσι ξεκίνησε η ιδέα για να γίνει η εκπαιδευτική ταινία "Το βαλς του ηλιακού συστήματος" επίσημη συμμετοχή στο 5ο διεθνές φεστιβάλ Animation όπου και βραβεύτηκε με το 3ο βραβείο εκπαιδευτικού Animation.

Όταν αργότερα ωρίμασε και η ιδέα ενός διηγήματος διδακτικού χαρακτήρα για παιδιά που να τους ανοίγει και μια πόρτα στην αστρονομία και τον Μεγάκοσμο σκέφτηκα ότι θα ήταν ωραίο να συνδυαστεί με την ταινία.
Έτσι δημιουργήθηκε "Ο χορός των πλανητών"
O χορός των πλανητών - Πολύκαρπος Παριορίτσας
(Περιέχει CD με την ταινία “The solar system Waltz” (Το βάλς του ηλιακού συστήματος) που βραβεύτηκε στο 5ο διεθνές φεστιβάλ animation Animfest με το 3ο βραβείο εκπαιδευτικού animation).

Όταν τα παιδιά της Γης καταλαβαίνουν ότι ο πλανήτης τους είναι θλιμμένος αποφασίζουν να τον βοηθήσουν μόνα τους, αφού οι μεγάλοι δεν καταλαβαίνουν.
Ένα μαγικό ταξίδι στη σάλα του Ηλιακού συστήματος, στον αιώνιο χορό των πλανητών, ξεκινά και κάθε σταθμός του ταξιδιού κρύβει ομορφιά, γνώση και έντονα συναισθήματα. 
Όλα όσα θα χρειαστεί η αγνή παιδική ψυχή για να αντιμετωπίσει τη λύπη που έχει κατακλύσει την ψυχή του κόσμου μας και να ξανακάνει τη Γη χαρούμενη...