Συνεχίζοντας το ταξίδι του, και όντας επίκαιρο στις καταστάσεις που ζούμε, παραθέτω ένα απόσπασμα από το βιβλίο-πολιτικό δοκίμιο "Δημοκρατία, αυτή η άγνωστη ...κρίση" και φωτογραφίες από την παρουσίασή του.
Ο Βασίλης Ξυδιάς με τίμησε με το να είναι ομιλητής.
«Καλούμε το πολίτευμά μας Δημοκρατία
διότι αποφασίζουν οι πολλοί και όχι οι ολίγοι»
*Περικλής Επιτάφιος,
Θουκυδίδου,
Ιστορία του Πελοποννησιακού Πολέμου
Κεφάλαιο 1.
Δημοκρατία vs Res Publica
Δύο ευφυολογήματα συνεχώς σφυροκοπούν τους πολίτες από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης.
«Η Δημοκρατία περνά κρίση» και «Η Δημοκρατία δεν έχει αδιέξοδα».
Η λέξη «Δημοκρατία» φοριέται όλο και πιο πολύ, ειδικά όταν η θεσμισμένη εξουσία την περιορίζει στον εαυτό της και θέτει απέναντι τους πολίτες, το ουσιώδες και κυρίαρχο συστατικό της Δημοκρατίας. Ο βαθμός χρήσης του όρου καταντά από ευτελισμένος έως παρεξηγήσιμος. Παρεξηγήσιμος με την έννοια ότι μοιάζει με προσπάθεια να μας πείσουν ότι έχουμε Δημοκρατία.
...
Όταν, τον πρώτο χρόνο του Πελοποννησιακού πολέμου, οι Αθηναίοι θάβουν κενοτάφια – άδεια φέρετρα για τους νεκρούς που δεν μπόρεσαν να συλλέξουν τα πτώματά τους – ο Περικλής εκφωνεί τον περίφημο επιτάφιο όπου δίνει τον εξής ορισμό: «Καλούμε το πολίτευμά μας Δημοκρατία διότι αποφασίζουν οι πολλοί και όχι οι ολίγοι».
Μας λεει δηλαδή ότι κράτος είναι ο Δήμος, οι πολίτες, οι πολλοί. Αυτοί αποφασίζουν. Οι αποφάσεις δεν είναι αποτέλεσμα μιας μειοψηφίας εκπροσώπων που διαβουλεύεται πίσω από κλειστές πόρτες. Οι νόμοι δε, είναι το αποτέλεσμα της βούλησης των ίδιων των πολιτών. Δηλαδή ο πολίτης δεν άρχει απλώς, εκφράζοντας την θέλησή του στα όργανα της εξουσίας, αλλά κρατεί αυτή την ίδια την εξουσία.
Η Δημοκρατία ως όρος χρησιμοποιείται γενικώς στον δυτικό κόσμο για να περιγράψει τα κυρίαρχα πολιτεύματα, όμως επίσημα χρησιμοποιείται ο όρος «republic».
Μπορεί να μεταφραστεί όμως το «Δημοκρατία» με τον λατινογενή όρο «Republic» που προέρχεται από το “Res Publica” και ορίζει το πολίτευμα της αρχαίας Ρώμης; Τα δύο πολιτεύματα δεν συσχετίζονται μεταξύ τους και αν τα αναλύσουμε θα καταλήξουμε ότι ο όρος Republic είναι ο σωστός. Δηλαδή έχουμε το πολίτευμα όπου διοικούν αυτοί που έχουν τη δυνατότητα να ασχοληθούν με τα κοινά. Όχι η πλειοψηφία. Όχι οι άριστοι – αν θα μπορούσαν ποτέ να κυβερνήσουν – αλλά όσοι δύνανται να ασχοληθούν με την πολιτική.
Ποιοι είναι όμως αυτοί που μπορούν να ασχοληθούν με την πολιτική; Στην αρχαία Ρώμη ήταν οι εύποροι. Οι πλούσιοι που είχαν τη δυνατότητα να μην εργάζονται, να μπορούν να χρηματοδοτούν τις προεκλογικές τους εκστρατείες και να μπορούν έτσι να ελέγχουν μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Οι αποφάσεις, η νομοθεσία και η επίβλεψη της εκτελεστικής εξουσίας γινόταν από μια μειοψηφία που είχε πλείστα όσα κοινά ταξικά χαρακτηριστικά – για να μην πούμε ότι άνηκε εξολοκλήρου στην ίδια τάξη, με παρόμοια οικονομικά συμφέροντα.
...
Ο τρόπος που ασκείται η εξουσία, τα κέντρα από όπου εκπορεύεται και τα συμφέροντα αυτών που εξυπηρετεί είναι τα ποιοτικά χαρακτηριστικά που θα μπορούσαν να καθορίζουν το είδος του πολιτεύματος. Η μέθοδος αυτής της ανάλυσης προσομοιάζει την μέθοδο της πραγματιστικής πολιτικής, όπως αυτή έρχεται από το Θουκυδίδη μέχρι σήμερα, και εφαρμόζεται στη μελέτη των κυρίαρχων οντοτήτων στη διεθνή σκηνή και στις διεθνείς σχέσεις. Η μέθοδος μπορεί να εφαρμοστεί εσωτερικά σε αυτές τις οντότητες, δηλαδή τα έθνη-κράτη όπως αυτά διαμορφώθηκαν από τον 18ο αιώνα και εντεύθεν.
Δεδομένου των αναλογιών, μπορούν να τεθούν τα βασικά ερωτήματα: Ποιες είναι οι αναγνωρισμένες κυρίαρχες οντότητες εντός ενός κράτους; Πως και για ποιον ασκούν την εξουσία; Ποια είναι η ανώτερη αρχή εκπόρευσης της εξουσίας;
Αν και από τα περισσότερα Συντάγματα καθορίζεται ο Λαός ως ο πυρήνας της εξουσίας στην πραγματικότητα την εξουσία την έχει ο Νόμος διότι τα κράτη έχουν την συντεταγμένη και οργανωμένη ισχύ ώστε να τον εφαρμόσουν με τη βία. Άρα όποιος νομοθετεί έχει την πραγματική ισχύ.
